پخش شایعات و اخبار جعلی یک اختلال رفتاری در مواجه با محتوا‌های رسانه‌ای

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما ، هر رسانه‌ای یک آرشیو از محتوا‌های تولید شده‌اش را برای کاربران بازنشر می‌کند. این بازنشر با بازنشری که برخی از کاربران فضای مجازی از هرخبری که به دستشان می‌رسد که حتی گاهی تا آخر خبر را هم نمی‌خوانند، انجام می‌دهند متفاوت است.
معصومه نصیری، کارشناس سواد رسانه‌ای در مورد پخش شایعات و اخبار جعلی در جامعه می گوید: این یک اختلال رفتاری در مواجه با محتوا‌های رسانه‌ای است و همه ما در طول روز با آن مواجه هستیم. اما جمله کلیدی وجود دارد و آن این است که من خبرگزاری نیستم، من بنا نیست که هرچیزی را که می‌بینم برای دیگران ارسال کنم.
نصیری با بیان اینکه این به مفهموم این نیست که ما در حوزه کنشگری‌مان محدودیت ایجاد کنیم، اشاره می کند  : نکته اصلی‌تر این است که ما باید متوجه باشیم آن چیزی که برای دیگران ارسال می‌کنیم باید مبتنی بر مسئولیت اجتماعی و اخلاقی ما و دانش رسانه‌ای ما باشد.
خیلی از شایعات و اخبار جعلی که ما می‌بینیم و این روز‌ها خیلی فراوان شده‌اند، برمی‌گردد به همان احساس مسئولیت که مخاطب بدون راستی آزمایی آن را محتوا کرده و هرچیزی که دیده و به نظرش جذاب آمده را برای دیگران ارسال کرده است.
به همین شکل، ما بدون اینکه بخواهیم به زنجیره انتشارات شایعات و کمک به آن‌ها تبدیل می‌شویم. اهمیت این مسئله به قدری است که در کشور‌های دیگر، در اتحادیه اروپا یک سمیناری برگزار کرده بودند که چه چیزی به ما مرتبط است. یعنی مخاطب متوجه این ماجرا باشد که چه چیزی به ما مرتبط است و آن چیزی که به ما مرتبط است چه تاثیری روی شئون مختلف زندگی ما می‌گذارد.

وی می گوید : خیلی از مواقع این ناامیدی، بدبینی و احساس‌های منفی که ما با آن مواجه هستیم برای همین احساس وظیفه و مسئولیت بالای ما برای مواجه با محتوا‌ها و شریک کردن دیگران است. امروزه سرعت پخش شایعه زیاد است و حتی شما می‌بینید که آن‌ها ممکن است نمای یک واقعیت را به خودشان بگیرند، اینجا منِ مخاطب باید در برابر دیگران احساس مسئولیت کنم. برای همین است که بازنشر، خوانش اخبار و در معرض محتوای رسانه قرار گرفتن قواعد خودش را دارد. من مخاطب باید بدانم که حتی گوشی موبایل، لپ‌تاپ یا گیرنده‌هایی که در خانه داریم، اگر مبتنی بر هدف و انتخاب باشد، تکلیف ما روشن است، مثل یک شهروند هوشمند با رسانه برخورد می‌کنیم. اما اگر نباشد، می‌شود گفت ما برده رسانه و محتوا‌های رسانه‌ای شده‌ایم.

نصیری با تاکید بر اینکه ما خبرگزاری نیستیم می گوید : می‌دانیم که رسانه‌ها ممکن است به هردلیلی بخواهند شرایطی را ایجاد کنند و یک سری خبر‌هایی را منتشر کنند که آن خبر‌ها گا‌ها ممکن است بر روی روان و امنیت روانی جامعه تاثیر بگذارد. این مخاطب باید مراقبت کند. معمولا مخاطبان آنجایی فعال می‌شوند که خبر هیجان انگیز بوده و احساساتشان را برانگیخته است. آنجا احساس می‌کنند باید با فوریت این خبر را برای دیگران ارسال کنند و سواد رسانه‌ای دقیقا جایش همین جاست. باید اول بررسی کنند، دو قدم فاصله بگیرند، ببینند درست است یا نیست، اگر درست بود برای دیگران هم ارسال کنند. خودمان باید از روان خودمان و آرامش درونی خودمان در مواجه با اخبار و همچنین دیگرانی که ما خبر را برای آن‌ها ارسال می‌کنیم مراقبت کنیم.

برنامه کافه رادیو شنبه تا چهارشنبه از ساعت ۱۵ به مدت ۴۰ دقیقه به طور زنده از رادیو جوان پخش می‌شود.