افزایش بیش از ۶ هزار مگاواتی تولید برق در کشور

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، آقای عباس علی آبادی با حضور در برنامه «صف اول»، چالش ها و برنامه های وزارت نیرو را برای تامین برق پایدار، تشریح کرد و به پرسش ها در این باره پاسخ داد.

 متن کامل این برنامه به شرح زیر است:

مقدمه مجری: همانطور که شما اطلاع دارید در شرایطی داریم به استقبال تابستان سال ۱۴۰۴ می‌رویم که گرمای زودرس الگوی مصرف را در برق تغییر داده، منابع آبی کشور در فشار هستند صنعت برقمان همچنان با چالش‌های ساختاری و مالی رو‌به‌رو است، از ناترازی قابل توجه تا خاموشی‌های زودهنگام، از شدت مصرف انرژی تا قطع برق صنایع از اجرای عدالت در قطعی‌ها تا سرمایه گذاری در تجدیدپذیر‌ها، کلا این‌ها پرسش‌های زیادی است که پیش روی بسیاری از هموطنان ما قرار گرفته که از آقای عباس علی آبادی وزیر محترم نیرو دعوت کردیم که تا پاسخ این سوالات را در برنامه صف اول امشب از زبان ایشان بشنویم.

سوال: برای این که راجع به همین شرایط صحبت کنیم مقدمه‌ای را از شما بشنویم، شرایط الان شرایط تولید کشور در برق به چه صورت است؟ چقدر تولید داریم؟ چقدر مصرف داریم و آن اصطلاحی که باب شده ناترازی الان در چه شرایطی است؟

علی آبادی: به نظر من خوب است که مردم ما به ویژه جوانان بدانند که ما در وضعیت نسبتا خوبی در مقایسه با بسیاری کشور‌ها قرار داریم. یعنی از نقطه مثبت شروع بکنیم، نیمه پر لیوان را ببینیم. البته بینندگان ارجمند حتما می‌دانند یک زمانی در صنعت بودم، یک دوره‌ای در وزارت صنعت بودم و الان در وزارت نیرو؛ یعنی همان چیز‌هایی که قبلا خودم مطالبه می‌کردم الان باید جواب بدهم.

 در نتیجه می‌خواهم خواهش کنم که عرایض من را صادقانه ببینند یعنی عرایض من تجربیات خودم هم در آن هست، یعنی من یک زمانی مدیر صنعت بودم، برق ما که قطع می‌شد تماس می‌گرفتم اعتراض می‌کردم که آقا چرا برق ما قطع است؟ بعد شدم وزیر صنعت، بعد رفتم یک جوری سعی می‌کردم که دفاع کنم از صنایعی که برق کمتری و سهم کمتری از خاموشی به آنها تعلق بگیرد و الان باید جواب بدهم که حالا یک کاری بکن که اصلا دیگر خاموش نشود. نقشه تدارک شده به نحوی است که انشاالله دیگر این مشکلات حل شود من فکر می‌کنم که ما این استعداد و توانایی را داریم می‌دانید ما الان جزو کشور‌هایی هستیم که در صنعت برق پیشرو هستیم، جزء ۱۶ کشور جهان هستیم که به لحاظ سرمایه گذاری در صنعت برق پیشتاز هستیم. اما در مصرف هم همین قدر پیشتاز هستیم یعنی مصرف خیلی زیادی داریم البته مصرف زیاد داریم من در مقایسه با جی دی پی عرض می‌کنم یعنی اگر چنانچه ما مصرف کننده بزرگی به حساب بیاییم مثلا مثل برخی کشور‌های بزرگ صنعتی، اما جی دی پی خوبی داشته باشیم این ایرادی ندارد اشکال اینجاست که شدت انرژی ما بالا است.

سوال: ثروت خوانی آن با آن همخوانی ندارد؟؟

علی آبادی: بنابراین وضعیت الان در شرایط ناترازی است، من وقتی آمدم می‌دانید حدود ۱۸ تا ۲۰ هزار مگاوات ما ناترازی داشتیم الان یک مقداری از آن طبیعی است که ما رشد داشته باشیم دو سه درصد به طور طبیعی ساختمان‌های جدید، توسعه صنعتی و تغییر سبک زندگی مردم این‌ها همه موجب می‌شود تا مصرف افزایش پیدا بکند، این کاملا طبیعی است، ولی وقتی که این عدد خیلی بزرگ می‌شود ناشی از افزایش دما یا مثلا ناترازی بوجود می‌آید بخاطر خروج واحد‌های برق آبی، این نگران کننده می‌شود امیدوار هستم با برنامه‌هایی که توضیح خواهم داد وضعیت را از این که هست بهتر کنیم.

سوال: اگر بخواهید تیتر وار بگویید با توجه به تجربه‌ای که شما دارید هم سمت‌هایی که داشتید هم خودتان در تولید بودید در صمت بودید و ... الان عمده دلایل طبق سال‌های گذشته تاکنون عمده دلایلی که باعث شد ما در این مقطع زمانی به این شرایط برسیم، از نظر شما چیست؟

علی آبادی: به نظر من یکی از دلایل خیلی مهم که باید مردم شریف ما به آن توجه کنند هر زمانی که تشکیل سرمایه یا سرمایه گذاری در یک جایی انجام نشود باید نگران بروز مشکلات در آینده باشیم. صنعت برق همچنین آب متاسفانه دچار یک چنین چالشی شده.

سوال: یعنی به موقعی که باید سرمایه گذاری می‌شده نشده ...

علی آبادی: یعنی از جذابیت کافی برخوردار نبوده، اتکا فقط به منابع دولتی داشته، منابع دولتی هم محدود هستند لذا از حوالی سال‌های مثلا ۹۶ و ۹۵ سرمایه گذاری‌ها در این صنعت کند شده یا توقف پیدا کرده است، بخصوص بخش خصوصی نیامده، چون جذاب نبوده، مثلا قیمت برق به نحوی نبوده که پاسخگوی طلب‌های پیمانکاران باشد و این موجب شده که سرمایه گذاری کند بشود، ما از حدود سال ۹۸ اگر اشتباه نکنم، در یکسری اسلاید آوردم و تحویل همکاران شما دادم اگر پخش کنند آنجا بعدا خواهیم دید، ما از یک جایی ناترازی‌ها شکل گرفته، منتها الان داریم با توجه به قوانین مجلس به سمتی حرکت می‌کنیم که با فشار حداقلی روی مصرف کنندگان خوش مصرف و آنهایی که در مصرف الگو را رعایت می‌کنند بیشتر با تاکید بر مصارف خارج از الگو با اصلاح ساختار اقتصادی صنعت فضا را آنچنان جذاب بکنیم تا سرمایه‌ها برگردد، خوشبختانه در این جهت هم موفق بودیم.

سوال: می‌توانیم این یک نکته را اضافه کنیم، اولا که به موقع سرمایه گذاری نکردیم که امروز دچار چنین شرایطی هستیم و آن طرحهای ما در حوزه سرمایه گذاری هم آنقدر جذاب نبوده، اما نکته دیگر آن این که ما همیشه به فکر تولید بودیم در حوزه الگوی مصرف کاری نکردیم، یعنی ما وزارتخانه هایمان مثل نفت، مثل نیرو فقط مسئول تولید هستند، این را هم می‌پذیرید؟

علی آبادی: بله این حرف درستی است البته به نظر من مدیریت همزمان تولید و مصرف جزو وظایف وزارتخانه است، ولی بیشتر تاکید بر تولید شاید مثلا هدف بوده، شاید به دلایلی که این امکانپذیرتر بوده، ولی من فکر می‌کنم که در برنامه‌ای که ما الان داریم دنبال می‌کنیم، مصرف موقعیت مناسبی خواهد داشت من شاید اگر فرصت بشود توضیح خواهم داد.

سوال: این بحث گزارش‌ها هم داشتیم که از افزایش میانگین دمای هوای کشور تا ۵ و نیم درجه نسبت به مدت مشابه سال گذشته خبر داده بود، این را وزارت نیرو پیش بینی کرده بود آیا برنامه ریزی برای آن انجام داده بود یا نه غافلگیر شد؟

علی آبادی: پیش بینی‌ها می‌دانید که حداکثر اعتبارشان دو هفته است، ممکن است پیش بینی ماهانه هم شود ممکن است پیش بینی چند ماهه هم داشته باشیم، اما خیلی معتبر نیستند پیش بینی‌ها هر چقدر کمتر از دو هفته می‌شوند معتبر‌تر هستند، حتی بعضا من خودم در دورانی که مسئولیت داشتم دیدم شرایطی که مثلا پیش بینی‌های یک هفته‌ای هم با تغییراتی مواجه بوده به دلایلی که قابل پیش بینی نبوده مثلا ما عوامل مختلفی داریم که این‌ها دخالت می‌کنند و چه عواملی که ساخته دست بشر هستند، چه عوامل طبیعی، مثلا یک دفعه یک آتش سوزی در یک نقطه‌ای از کره زمین می‌آید پیش بینی‌ها را عوض می‌کند، نه ما در این که در اردیبهشت ماه با چنین شرایطی مواجه بشویم واقعا صادقانه عرض می‌کنم آمادگی نداشتیم و به عبارتی یک جوری به صورت غیرمنتظره ...

سوال: یعنی این که ما قطعی زودهنگام در بهار داشتیم علت را همین می‌دانید؟

علی آبادی: نه عوامل مختلفی هست

سوال: ما هیچ وقت در این فصل سال قطعی برق نداشتیم؟

علی آبادی: ما اصلا هیچ وقت سال در زمستان با مشکل سوخت مواجه نمی‌شدیم ولی به دلایلی که شاید ذکر آن در این برنامه خیلی مناسب نباشد با مشکلات سوخت مواجه شدیم. متاسفانه ناچار شدیم که یکسری کمبود‌ها را در زمستان به مردم تحمیل کنیم و این خیلی بد بود چون صنایع ما بخصوص بیشتر متحمل شدند این بار را، بعد این موجب شد که تعمیرات نیروگاه‌ها به تاخیر بیفتد و به اردیبهشت ماه و شاید بعضا به خردادماه هم بیفتد، این موجب شد که ما همین الان مثلا تعداد زیادی واحد در حال تعمیر داریم یا نیستند که بخواهند که به ما کمک کنند البته به زودی این‌ها خواهند آمد.

سوال: به پیک که می‌رسند؟

علی آبادی: بله من فکر می‌کنم اواخر اردیبهشت یا اوایل خرداد تقریبا همه واحد‌ها بر خواهند گشت ضمن این که همین الان ما بیش از ۶ هزار مگاوات بیشتر از سال‌های قبل داریم تولید می‌کنیم، در اسلاید‌هایی که دادم.

سوال: دوستان درتلاشند که روی تصویر داشته باشیم؟

علی آبادی: اگر فرصتی نبود من از حافظه خواهم گفت.

سوال: فقط الان برای مردم سوال است پس یکی بحث گرمای زودهنگام و نکته دیگر بحث تعمیراتی که همیشه در زمستان بود، به بهار افتاد و در واقع این شرایط باعث شده که ما خاموشی‌های زودهنگام داشته باشیم درست است؟ دلایل دیگری دارد؟

علی آبادی: بله علل دیگری هم هست، من اولا این نقطه دما را می‌خواهم به مردم عزیزمان یک هشدار بدهم به عنوان یک ایرانی عرض می‌کنم سرزمین ما نه فقط، بلکه منطقه ما، که نه منطقه ما، بلکه کره زمین به طور کلی ناشی از اقدامات بشر دستخوش تحولات و تغییراتی شده که سالهاست دارند هشدار می‌دهند، بحث افزایش گاز‌های گلخانه‌ای و گرم شدن کره زمین را می‌شنویم، این چند سال اخیر این ... شما مثلا گزارش های مکنزی را ببینید اخیرا گزارشی را مکنزی منتشر کرده، یا مثلا گزارشی که اخیرا سازمان مجمع جهانی اقتصاد منتشر کرده اشاره دارد که منطقه خاورمیانه در معرض یک شرایط سخت قرار خواهد گرفت و اتفاقا ایران در کانون این شرایط سخت قرار دارد، این‌ها چیز‌هایی است که باید به آن توجه کرد، اتفاقا اسلاید آمد،

(توضیحات روی تصویر) این تصویر به نظر من خودش گویاست البته فرصت نیست که من به طور کامل، می‌شود راجع به این تصویر ساعت‌ها صحبت کرد ولی نگاه کنید جمعیت کشور در قسمت پایین از حدود ۲ و ۳ دهم برابر شده از سال ۱۳۵۷ تا الان، از ۳۶ و ۴ دهم میلیون نفر ما شدیم ۸۵ و ۹ دهم میلیون نفر، اما نگاه کنید در شاخص‌ها، ما مثلا در تابستان ۱۳۵۷ حدودا ۷ هزار مگاوات ظرفیت منصوبه داشتیم الان این عدد رسیده به ۹۳ هزار و ۷۷۸ تا، باز هم کسری داریم مثلا در انرژی ما حدود ۲۲ برابر انرژی بیشتر مصرف می‌کنیم نسبت به سال ... در حالی که جمعیت ما ۲ و ۳ دهم برابر شده، یک مقدار آن طبیعی است، چرا؟ چون بالاخره سبک زندگی مردم عوض شده، مردم توسعه پیدا کردند، رفاه اجتماعی بیشتر شده، صنایع بیشتر شدند، اما این طرف نگاه کنید دنیا را نشان می‌دهد، مثلا در مقایسه با دنیا تقریبا در همین رشد ۴ و نیم برابری داشتند در ظرفیت نیروگاهی و در تولید برق ۳ و ۴ دهم برابری، این‌ها مقایسه خیلی نگران کننده‌ای است یعنی این‌ها شاخص‌های جهانی است این‌ها را می‌توانند بروند، این‌ها گزارش های معتبر از مرکز آمار ایران است، یا گزارش های جهانی، این‌ها همه نشانه هایی است که به نظر من به مردم عزیز ما می‌گوید که باید تجدیدنظر کنند.

سوال: در؟

علی آبادی: در نحوه مصرف، در سبک زندگی، این‌ها بحث‌های خیلی خیلی مهمی است، ما الان به این‌ها کمتر توجه می‌کنیم

سوال: هر کدام این‌ها یک برنامه مفصل و جدا می‌طلبد؟

علی آبادی: این‌ها چیز‌هایی است که کارشناسان و اهل فن و استادان محترم دانشگاه‌ها از آنها خواهش می‌کنم برای اطلاع رسانی مردم بیایند در این برنامه‌های شما شرکت کنند و توضیح بدهند، بنده حقیر هم اگر چنانچه دعوت بشوم آمادگی دارم که بیایم در حد سواد خودم این‌ها را توضیح بدهم.

سوال: من از شما اجازه می‌خواهم همراه با این مسائل مهم پایه‌ای، مسائل روز مردم، سوالاتی که همین الان در جامعه بین مردم مطرح است، این‌ها را هم از حضور شما بپرسم که قدری دغدغه‌های مردم رفع بشود، سوالاتی که دارند این‌ها را هم ...

علی آبادی: اگر بخواهیم به سوالات شما بهتر جواب بدهیم من چند تا اسلاید دیگر هم نشان بدهید می‌توانم قول بدهم که بعضی از سوالات شما ممکن است جواب داده شود. ببینید این اسلاید اسلاید بسیار مهمی است، (توضیحات روی تصویر) رنگ قرمز نشان دهنده نیروگاه‌های حرارتی است، رنگ آبی برای نیروگاه‌های آبی است، که ما بالاخره علیرغم این که در منطقه‌ای واقع شدیم که آب چندانی نداریم، اما کوهستان‌ها این امکان را فراهم کردند که همین اندک آب رسیده از آسمان نسبتا برق خوبی را برای ما تولید بکند یعنی شاخص باارزشی است. الان مثلا حدود ۱۲ هزار و ۲۰۰ مگاوات ما نیروگاه برق ابی داریم البته نه برای مدت طولانی یعنی انرژی خیلی زیادی به ما نمی‌دهد، اما توان زیادی، به خاطر ارتفاعی که یعنی هدی که ما می‌توانیم دریافت کنیم به خاطر زاگرس و البرز این امکان را فراهم کرده که ما بتوانیم ۱۲ هزار و ۲۰۰ مگاوات نیروگاه برق آبی تقریبا داشته باشیم.

سوال: و در این مقطع زمانی؟

علی آبادی: این نکته‌ای بود که شما فرمودید و من فراموش کردم آن زمان بگویم الان بهتر است که به همین جا اشاره کنم، بخاطر این که ما امسال در یک خشکسالی جدی واقع شدیم این نیروگاه برق آبی را نداریم در اسلاید‌های بعدی من به این‌ها اشاره شده است. (توضیحات روی تصویر) نگاه کنید از یک جایی به بعد ناترازی شکل گرفته آن فاصله سفیدی که بین رنگ آبی و آن خط سیاه است، آن خط منحنی مشکی رنگ نشان دهنده تقاضا است و این خطوط آبی و قرمز رنگ؛ نشان دهنده توان تولید کشور است. 

سؤال: ما از سال ۹۸ دیگر ناترازی ما همین طور رو به افزایش بوده؟
علی‌آبادی: یعنی چه؟ یعنی ما از سال ۹۵ می‌بایست اقدام به ساخت نیروگاه می‌کردیم، یک خرده سرعت اینها کم شده در نتیجه ناترازی‌ها از حدود سال ۹۸ خود را نشان داده است. 

سؤال: سال‌های قبل؛ سال ۹۲ که دیگر تولیدمان بیشتر از مصرفمان بود؟
علی‌آبادی: حتی بیشتر هم بوده، یعنی وضعیت بهتری داشتیم، ولی بعد یواش یواش رفتیم در ناترازی. این ناتراز ی‌ها این اواخر نگران‌کننده‌تر هم شده، چرا؟ به خاطر این که مثلاً در سال ۱۴۰۳ این ناترازی به حدود ۲۰ هزار مگاوات رسیده و اگر همین روند بخواهد طی شود فقط، در حالت بدبینانه که یک اسلاید دیگر هم آوردم، این ممکن است به ۲۴ هزار مگاوات افزایش پیدا کند که نباید بگذاریم این اتفاق بیفتد. 

سؤال: اگر با این دست فرمان برویم که هر سال بخواهد چهارهزار مگاوات اضافه شود، خیلی وحشتناک است؟
علی‌آبادی: یعنی اوضاع به نحوی خواهد شد که ما نمی‌توانیم کنترل کنیم. حالا ما کار‌هایی می‌خواهیم کنیم که این اتفاق نیفتد. این گزارش منتهی به ۱۱ اردیبهشت ۱۴۰۴ از سایت هواشناسی است که برای استان‌های مختلف کشور؛ از اردبیل تا کهگیلویه و بویراحمد نشان می‌دهد که میزان گرم شدن هوا چقدر بوده است. این بی‌سابقه است، این همان تأیید کننده گزارش مکنزی یا سایر مؤسسات بین‌المللی است. میانگین کشور پنج و نیم درجه دما گرمتر شده است، این سابقه نداشته است. 

سؤال: این نقشه حرارتی است؟
علی‌آبادی: نقشه حرارتی است، نگاه کنید اصلاً رنگی بیشتر از چهار و نیم درجه ندارد، یعنی تقریباً به اغلب کشور به نقطه حداکثری رسیده که الان این می‌تواند یک بحران جهانی را هم رقم بزند. 

سؤال: فکر می‌کنم واقعیت را نشان دهد؟
علی‌آبادی: بله، گزارش سایت هواشناسی است. دوستان می‌توانند بروند و وضعیت همین امروز را هم ببینند. البته امروز یک مقداری خنک‌تر شد، فکر می‌کنم فردا یا پس‌فردا هم وضعیت بهتر است، ولی مجدداً در هفته آینده، ما هفته گرمی را پیش رو خواهیم داشت. این وضعیت آب را نشان می‌دهد، همان نکته‌ای که شما در سؤالات خود به آن اشاره کردید؛ ذخیره مفید در نیروگاه برقابی؛ خط قرمز رنگ مال سال گذشته است، خط آبی مال امسال است، ملاحظه می‌فرمایید ما در سال جاری وضعیت برقابی ما، وضعیت بسیار نگران کننده‌ای است.

سؤال: از هشت میلیون و ۹۵۰ هزار مترمکعب رسیده به چهار میلیون و ۹۵۰ هزار مترمکعب؟ 
علی‌آبادی: یعنی حدوداً ۴۱ درصد کاهش که این کاهش تأثیر بسیار جدی بر تولید برقابی‌ها خواهد گذاشت. با وجود این، مقایسه انرژی برقابی بین دو سال ۴۰۳ و ۴۰۴ را ملاحظه می‌کنید، خط آبی مال سال ۴۰۳ است و خط قرمز رنگ مال ۱۴۰۴ است. یعنی ما تلاش کردیم؛ این تلاش ما بوده که با توجه به مقدار دریافت آب کمتر، به نحوی عمل کنیم که در فصول نسبتاً خنک سال، ما کمتر از انرژی برقابی استفاده کنیم. در همین ایام هم می‌شد از برقابی‌ها بیشتر برق گرفت که بتوانیم برای زمان پیک مدیریت کنیم، در زمان پیک و زمانی که تحمل گرما سخت‌تر است، ما بتوانیم از این ظرفیت استفاده کنیم. اینجا باز همان اسلاید قبلی است که نشان می‌دهد که وضعیت تولید و مصرف ما چگونه است. از یک سال به بعد یعنی همان سال ۹۹ یا سال ۹۸ ناترازی ما شروع شده و این آن عددی است که اگر خدای ناکرده این خط زرد رنگ اتفاق بیفتد یا آن آبی، قسمت انتهایی به آن اضافه شود، ما به ۹ درصد پیش‌بینی اوج مصرف برسیم که به نظر می‌گویند این می‌تواند بر واقعیت منطبق‌تر باشد با توجه به پیش‌بینی‌ها، به نظرم اوضاع ما می‌تواند اوضاع بسیار نگران‌کننده‌تری شود، اما ان‌شاءالله این طور نخواهد شد. اما این میزان ظرفیت نیروگاه‌ها و وضعیت نیروگاه‌ها. از مجموع نیروگاه‌های کشور ۱۲ هزار و ۲۰۰....

سؤال: این ظرفیت عملیاتی است؟
علی‌آبادی: نه این بعضاً قدرت اسمی و بعضاً عملیاتی است. قدرت اسمی و عملیاتی نیروگاه‌های برقابی یکی است؛ حدوداً ۱۳ درصد توان ما؛ توان برقابی است ولی ۷۷ هزار مگاوات حرارتی ما، همه قدرت اسمی نیست که قدرت عملی نیست. بخشی از آنها در تابستان دیلیت می‌شوند یعنی ما نمی‌توانیم در تابستان از آنها ۷۷ هزار مگاوات برق بگیریم، حتی در زمستان هم به خاطر این که کشور ما در ارتفاع واقع شده است، یعنی مثلاً در شهر تهران ما در ارتفاع هزار و صد نیروگاه ساختیم.

سؤال: و این همان ضرورت تنوع سبد تأمین نیرو است؟
علی‌آبادی: یعنی واحد‌های گازی ما در این شرایط نمی‌توانند به حداکثر قدرت اسمی خود برسند و در حالی که مردم فکر می‌کنند ما ۷۷ هزار مگاوات نیروگاه حرارتی داریم.

سؤال: منظور از شماره ۴؛ تولید پراکنده چیست؟
علی‌آبادی: اول تجدیدپذیر را توضیح دهم، به پراکنده می‌رسم. تجدیدپذیر حدوداً دو درصد انرژی کشور نیروگاه‌های تجدید‌پذیر است که شامل بادی، خورشیدی و البته بعضی دیگر از انواع هستند. 

سؤال: طبق برنامه، آن عدد چقدر باید باشد؟
علی‌آبادی: طبق برنامه عدد باید خیلی بزرگتر از این حرف‌ها باشد، که در اسلاید‌های آینده خواهم گفت، ولی متأسفانه تمام ظرفیت کشور تا این تاریخ، حدود ۱۷۰۰ مگاوات؛ دو درصد بوده است. تولید پراکنده کشور که تازه این ۱۷۰۰، بخشی اخیراً اضافه شده که توضیح خواهم داد. در تولید پراکنده؛ منظور واحد‌های دیجی است، یعنی واحد‌هایی که مثلاً در منزل شما خودتان یک تولیدکننده هستید و پشت‌بامتان پنل خورشیدی گذاشته باشید یا مثلاً در یک کارخانه‌ای برای تأمین نیاز خودش؛ یک نیروگاه زده باشد؛ به اینها تولید پراکنده می‌گوییم که ظرفیت آن حدود ۲۶۰۰ مگاوات است.

سؤال: تلاش می‌کنیم افزایش داشته باشیم؟
علی‌آبادی: بله، این بسیار مهم است چون تلفات انتقال ما را کاهش می‌دهد. نیروگاه اتمی کشور هم هزار مگاوات است؛ حدوداً یک درصد که بسیار مهم است و نقش مهمی دارد. برنامه کشور این است که این ظرفیت را افزایش دهد که امیدوارم هر چه زودتر این محقق شود، چون بسیار می‌تواند مفید باشد. اما این یک مقایسه خوبی است و نشان می‌دهد ما امسال در نیروگاه حرارتی، با وجود آن مشکلاتی که داشتیم، حدود ۱۰ درصد؛ ۹ ممیز ۹۵ درصد ما افزایش تولید داشتیم. این شاخص بسیار با ارزشی است. این همان ظرفیتی است که کشور ما دارد، یعنی ما توانستیم در این زمان کوتاه، با وجود وقت کم، با حداقل مصرف منابع مالی بتوانیم ۹ ممیز ۹۵ درصد برقابی‌های ما برق بیشتری تولید کنند که این شامل نیروگاه‌های جدید یا رفع محدویت از نیروگاه‌های قبلی است؛ ارتقای توان آنها ازجمله بازتوانی. این منحنی هم منحنی جالبی است؛ خط آبی که ملاحظه می‌کنید، سال گذشته است، برای نیروگاه اتمی بوشهر امسال ملاحظه می‌کنید که خط قرمز رنگ از زمان زودتری از سازمان انرژی اتمی تقاضا کردیم که، چون دوره تعمیرات و تعویض سوخت آن، درست مصادف می‌شد با اوج پیک بار، گفتیم زودتر از مدار خارج شود و آن مقدار توان را بگذاریم برای پیک بار. به نظرم اقدام بسیار عاقلانه‌ای است. الان می‌شود این نیروگاه را روشن کرد، اما الان تحمل دما در نیمه شمالی کشور بسیار آسان‌تر از تحمل خاموشی در دوران زمستان است. این یک نما و تصویری از مقایسه تولید و مصرف در دو سال ۱۴۰۳ و ۱۴۰۴ است. این هم باز به نظرم استارت خیلی خوبی است. در سال ۱۴۰۳ نیاز مصرف در این زمان؛ یعنی در اردیبهشت ماه؛ درست همزمان باهم، حدود ۴۶ هزار مگاوات بوده، شده ۵۷ هزار مگاوات؛ یعنی ۱۱ هزار مگاوات اختلاف پیدا کردیم. یعنی سال ۱۴۰۴. 

سؤال: در حوزه برقابی فقط سه‌هزار؟
علی‌آبادی: نه شما فقط برقابی را می‌فرمایید؟

سؤال: بله.
علی‌آبادی: من کل آن را می‌گویم؛ نیاز مصرف ۴۶ هزار مگاوات بوده، که شده ۵۷ هزار مگاوات؛ یعنی ۱۱ هزار مگاوات افزایش پیدا کرده است. البته یا پنج‌هزار مگاوات آن را جبران کردند، تولید پراکنده از ۷۰۰ به ۱۳۰۰ افزایش پیدا کرده، تجدیدپذیر‌ها از ۳۰۰ به ۷۰۰ یعنی ۴۰۰ مگاوات اضافه شده، واردات را، الان یک نکته مهمی که بعضاً در رسانه‌ها گفته می‌شود؛ ما الان صادرات نداریم، به خاطر رفع نیاز، یعنی ترجیح و اولویت تأمین برق داخل؛ صادرات علیرغم این که ممکن است درآمد....

سؤال: از چه زمانی این صادرات کامل قطع شده؟
علی‌آبادی: از مدت‌هاست صادرات قطع شده، اما واردات اضافه شده است. همین الان معاون من در یکی از کشور‌های همسایه سرگرم مذاکره برای این است که در همین شرایط سخت ما بتوانیم از آن در این فصل برق بگیریم، در عوض در زمستان به آن برق بدهیم، بتوانیم تبادل کنیم. به هر حال جمع تأمین ما در مجموع؛ از ۴۱ هزار و ۳۰۰ به ۴۷ هزار و ۵۰۰ افزایش پیدا کرده است. با وجود شرایط سختی که داشتیم. تفاوت این میزان تولید؛ شش هزار و ۲۰۰ مگاوات است، ولی کاهش برقابی‌ها به مقدار سه‌هزار مگاوات که البته می‌تواند اتفاق نیفتد، ولی ذخیره شده برای تابستان سخت، تفاوت میزان تولید ما را سه هزار و ۲۰۰ مگاوات کرده که این اگر چنانچه واقعاً این گرما نبود، ما در شرایط به مراتب بهتری امسال قرار داشتیم، برای این که این کار انجام شود؛ ۱۴ پروژه بزرگ تعریف شد که همکارانم انصافاً به صورت جهادی در صنعت برق تلاش کردند و این کار را انجام دادند و به نظرم از افتخارات دولت چهاردهم است که توانستیم ان طرحها را با قدرت جلو ببرد و من به عنوان کارشناس عرض می‌کنم؛ نه به عنوان آدم سیاسی، چون شما شخصیت مرا بهتر می‌شناسید، من واقعاً فکر می‌کنم که صادقانه‌ترین عرضم این است که همکارانم در صنعت برق واقعاً جهاد کردند و توانستند این افتخار بزرگ را آفریدند. منتها با یک پدیده طبیعی مواجه شدیم، باید با صبوری از آن رد شویم. اما اینجا باز اقداماتی است که در بخش مصرف؛ همان طور که اشاره فرمودید فقط به تولید توجه نشده، ما ۳۶ اقدام اساسی را برای مدیریت مصرف در نظر گرفتیم که توضیح آن مفصل است و از آن عبور می‌کنم. یکی از کار‌های خیلی مهمی که می‌کنیم؛ هوشمندسازی شبکه است. هوشمندسازی شبکه به ما کمک می‌کند که به جای این که خاموشی بدهیم در شرایط سخت، مصرف‌کنندگان پرمصرف و مصرف کنندگانی که رعایت حقوق دیگران را نمی‌کنند را تعدیل کنیم. این کنتورها؛ کنتور‌هایی هستند که ساخت داخل هستند و ما به سرعت اینها را افزایش می‌دهیم. الان به عدد حدود پنج میلیون رسیدیم، فکر می‌کنم پایان دولت چهاردهم، تقریباً همه مصرف کنندگان ما ان‌شاءالله کنتور هوشمند خواهند داشت. این چه حسنی دارد؟ حسن آن این است که ما به جای این که خاموشی را فیدر دهیم، فقط به مصرف کننده پرمصرف بعد از هشدار‌های لازم محدودیت مصرف می‌دهیم، یعنی به او می‌گوییم اگر مصرف خود را محدود کنی، به تو برق می‌دهیم، اما اگر مصرفت از الگوی مصرف خارج شود، باید بروی از بازار دیگری برق بخری. این هم کمک می‌کند به جذاب کردن بازار....

سؤال: قبلاً وقتی می‌خواستید قطع کنید، برای یک منطقه قطع می‌شد، الان دیگر...؟
علی‌آبادی: یک مثال است؛ مثلاً این اطلاعات یک مشترک بدمصرف ماست، البته یک اداره است؛ از یک ساعتی که خاموش بوده، آن مصرف‌کننده مصرف‌های حداقلی مربوط بوده مثلاً به سیستم‌های حفاظتی و غیره، بعد ساعت کار شروع شده، برق‌ها و کامپیوترهایش را روشن کرده، مصرف بالا رفته است. به آن دایره‌های قرمز رنگ هشدار داده شده، بعد برق آن قطع شده، دوباره به آن برق داده شده، این قدر به او تذکر داده شده، اما نهایتاً وقتی دیدند به تذکرات گوش نمی‌دهد، برق او را قطع کردند. این کاری است که با کنتور هوشمند در آینده خواهیم کرد و به مردم قول می‌دهم این کار را کنیم. این عادلانه‌ترین کاری است که می‌تواند صورت بگیرد. 

سؤال: خیلی توضیح مفصل و خوبی بود، خودش یک برنامه جدا و گزارش کاملی بود. اگر موافقید سؤال‌هایی که در فضای رسانه‌ای مطرح می‌شود و برای مردم هم مطرح است، البته چند تا دیدم خود شما در رسانه‌ها به آن اشاره کردید، مثل بحث قطعی آب و ... که فرمودید بیشتر از دو ساعت نخواهد بود و منظم خواهد شد؟
علی‌آبادی: خواهش می‌کنم از مردم شریفمان در این برنامه، ممکن است که در ابتدای این برنامه خطا‌هایی صورت بگیرد، لذا تقاضا می‌کنم اینها را به ما گزارش کنند که رسیدگی کنیم.

سؤال: به کجا و چطور گزارش دهند؟
علی‌آبادی: هر مصرف‌کننده، شرکت‌های توزیع ما هستند، ما شماره تلفنی را اعلام کردیم که الان در برنامه همکارانم خواهند گفت که احتمالاً به صورت زیرنویس شاید شما بتوانید بدهید یا در روز‌های دیگر این تلفن‌ها را افزایش خواهیم داد که مردم اطلاع رسانی کنند. به سرعت مأموران ما در آن جا حاضر خواهند شد، ممکن است یک اشکال فنی به وجود آمده باشد یا حتی ممکن است خطایی...، چون به صورت اتوماتیک انجام می‌شود، ممکن است....

سؤال: شما از چه تاریخی اعلام می‌کنید، فکر می‌کنید دیگر این خطا‌ها هم رفع شود؟ یعنی ما به صورت منظم اگر قطعی داشته باشیم، بیشتر از دو ساعت نخواهد بود و طبق برنامه خواهد بود؟
علی‌آبادی: عرض کردم همین الان هم باید همین طور باشد، علت این که این اتفاق نمی‌افتد؛ به خاطر خطاست، این خطا‌ها باید جبران شود. این مستلزم همکاری مردم است؛ اطلاع‌رسانی به موقع به ما. امیدواریم که تا پایان هفته به وضعیت پایداری برسیم که دیگر این مشکل به وجود نیاید. 

سؤال: بعضی از نمایندگان مجلس گلایه کرده بودند که روی قطعی‌ها تبعیض داریم؟ آیا واقعاً چنین چیزی است؟
علی‌آبادی: تبعیض به معنای تبعیضی که عادلانه نباشد....

سؤال: فلان منطقه دو ساعت قطع می‌شود، فلان منطقه شش ساعت قطع می‌شود...؟
علی‌آبادی: متأسفانه طراحی شبکه زمانی که صورت گرفته، بعضی از مناطق و نقاط؛ مثلاً یک بیمارستان در منطقه هست که بعد فیدر‌های خانگی آن‌جا هستند، ما برای این که اولویت قطع برای آن بیمارستان نیست، ممکن است که بعضاً این شانس نصیب کسانی که روی فیدر‌ها هستند شود که به آنها قطعی نخورد.

سؤال: پس از این به بعد خانه‌های نزدیک بیمارستان گرانتر می‌شود؟
علی‌آبادی: مثلاً گفتم، یا مثلاً یک مرکز آتش‌نشانی یا امدادی، تلاش می‌کنیم که اینها را اصلاح کنیم. 

سؤال: آن کنتور‌های هوشمند فکر کنم دیگر این اتفاق بیفتد؟
علی‌آبادی: این اتفاق خواهد افتاد، باید یک خرده صبور بود. من عذرخواهی می‌کنم، از اول گفتم خیلی کار‌ها باید در صنعت انجام شود. صنعت برق ما؛ زیرساخت‌های نسبتاً خوبی دارد، اما باید کامل شود. کاری که ما می‌کنیم. مثلاً فرض بفرمایید الان پمپ‌های آب شرب بعضی مناطق درست روی فیدری قرار گرفته که قطع می‌شده، یعنی وقتی برق قطع می‌شده، آب هم قطع می‌شده، ما اینها را به سرعت اصلاح می‌کنیم، منتها زمان می‌گیرد. من تقاضا می‌کنم از مردم عزیز، ضمن عذرخواهی واقعاً خاضعانه از آنها می‌خواهم که کمک کنند تا این اتفاق بیفتد. 

سؤال: الان شما یک شرایطی را توضیح دادید که به هر حال همه مردم بالأخره درست است مشکلاتی دارند، سختی‌هایی دارند، مثلاً همین قبل از برنامه عزیزی به من می‌گفت بیماری در منزل دارم که با دستگاه اکسیژن برقی کار می‌کند، واقعا این مشکلات است و نمی‌توانیم کتمان کنیم، شما که مسئول این کشور هستید و مردم طبیعتا سعی می‌کنند که نهایت همکاری را بکنند، یک نکته‌ای سوال شده است یک گزارش مفصلی از روند دادید، این نکته‌ای که به نقل از حضرتعالی بیان کرده بودند که آقای وزیر گفتند که ما از سال آینده قطعی برق نداریم، اولا که این را تایید می‌کنید؟

علی آبادی: ما تلاش می‌کنیم، ما امیدواریم که از همین الان نداشته باشیم.

سوال: نه این جمله را که سال گذشته به نقل از شما گفتند، چون من یک بار فکر کنم مدیرعامل توانیر بوده است گفتند به نقل از آقای وزیر این به اشتباه مطرح شده است.
علی آبادی: من فکرنمی کنم، مگر می‌شود بیست هزار مگاوات ناترازی را در این شرایط اقتصادی بشود در یک فاصله کوتاه هفت هشت ماهه حل کرد.

سوال: اگر شما تایید می‌کردید من می‌خواستم سوال کنم چطور که شما سال گذشته تمام این اطلاعات را داشتید و گفتید برق قطع نمی‌شود با همه این اقدامات برق قطع شده است و این برای مردم سوال است.
علی آبادی: من همیشه گفتم که وضع ما بهتر خواهد شد، شما دیدید که ما شش هزار و دویست مگاوات برق بیشتری تولید کردیم و خوردیم به ناترازی آب، این ناترازی آب بارش‌های محدود واحد‌های برق آبی از مدار خارج کرده است. خوردیم به گرمای زودرس، این باعث شده است که قبل از واحد‌های حرارتی ما از تعمیرات برگردند ما یک دفعه تقاضای بالایی داشته باشیم، تا اوایل خردادماه واحد‌های برخواهند گشت و وضعیت بهتر می‌شود. ما برنامه ریزی کرده بودیم که حدود سه هزار مگاوات نیروگاه تجدید پذیر تا خردادماه به مدار برسد، حالا چند روز تاخیر و بیست روزی عقب جلو شود و این مشکلات است. یک مقدار تجهیزات.

سوال: بله طبیعی است.
علی آبادی: یک مقدارتجهیزات در بندر شهید رجایی ممکن است البته آمار جدید ندارم، یک دفعه یک ماشینی در جاده مثلا چپ شود، ما تلاش می‌کنیم که تا پایان.

سوال: این‌ها قابل قبول است. درکی که حالا یک پروژه‌ای ده روز یا بیست روز جلو عقب شود ولی به هر حال بحث این است که اتفاقا حضور شما و توضیح راجع به این‌ها باعث شفاف شدن ذهن مردم می‌شود. مردم می‌دانند که دولت چه اقداماتی انجام داده است و به نقل از شما تا اردیبهشت ماه این بی نظمی‌ها رفع شود.
علی آبادی: دولت همه تلاشش این است که امسال حداکثر انرژی‌های تجدیدپذیر را به مدار بیاورد، ولی یادمان باشد که یک واحد ده هزار مگاواتی انرژی تجدیدپذیر به اندازه ده هزارمگاوات در تمام ساعات شبانه روز به ما توان نمی‌دهد.

سوال: با یک ابر هفتاد درصد افت می‌کند.
علی آبادی: از صبح که خورشید طلوع می‌کند قبل از ساعات طلوع خورشید هیچی برق تولید نمی‌کند.

سوال: ما کمتر از ۱۰ دقیقه زمان داریم برویم سراغ تولید که خیلی گلایه دارند، آخرین پیامک توانیر بود یا برق منطقه‌ای عباس آباد را برای من فرستاده بودند که دو روز در هفته از ساعت هفت صبح تا ۱۲ شب، بقیه روز‌ها از ساعت شش بعدازظهر تا ۱۱ شب، از آن طرف شمس آباد ۱۴ هزارتا خانواده‌ای که سرایدار هستند، عدد‌های قابل توجهی.
علی آبادی: این‌ها همکاران من هستند، من سال‌های سال تولیدکننده صنعتی بودم تولید می‌کردم تا همین دو سال پیش همه شان من را می‌شناسم.

سوال: شما که تولیدکننده بودید الان تولیدکننده ما با این شرایط می‌تواند تولید بکند؟
علی آبادی: به تولیدکنندگان عرض کنم این که فکر کنیم که ایران بهشت تولید است با برق ارزان، این تفکر غلطی است، ما باید برویم به سمت بهره وری بهتر و برویم به سمت صنایع کم انرژی بر و برویم به سمت صنایع کم آب بر، ما در منطقه ویژه قرار داریم.

سوال: این یک استراتژی توسعه جدید می‌خواهد، دراین مقطع کوتاه مدت چه باید کرد؟
علی آبادی: من این را ازالان اعلام می‌کنم، دو این که تلاش می‌کنیم که نیاز‌های شان را برطرف کنیم. یک زمانی واحد‌های صنعتی در اولویت قطع بودند الان این طور نیست و ما با وزارت صنایع به یک توافقاتی رسیدیم.

سوال: پس الان این قطعی‌ها چیه داستان شان؟
علی آبادی: در اولویت قطع نیست وقتی کسری است و کسری بین همه تقسیم می‌شود و صنایع هم سهمی از آن را دریافت می‌کنند، امیدوار هستم با بهبود شرایط صنایع و به خصوص کشاورزان درفصل کشاورزی.

سوال: پیامک زیاد داشتیم راجع به چاه‌های کشاورزی، نمایندگان هم ناراحت بودند، گفتند که وزیر گفته است که قطع نمی‌شود ولی قطع شده است؟
علی آبادی: نه من دارم می‌گویم در اولویت قطع نیستند، اولا ما معتقد به پروانه‌های کشاورزی هستیم، ما به اندازه پروانه کشاورزی متعهد هستیم که باید به این‌ها بدهیم و قطعا هم در اولویت نیستند، اگر پروانه چاه کشاورزی می‌گوید باید به آن ۱۵ ساعت برق بدهید، باید به آن ۱۵ ساعت برق داد و نباید به آن ۲۴ ساعت برق داد. البته تفسیر‌های مختلفی ازاین می‌شود و با وزیر کشاورزی امروز در جلسه دولت صحبت کردم و با توجه به صیانت از سفره و شرایط کشاورزی ببینیم که اقدام صحیح قانونی چیست و وعده می‌دهم که آن کار را حتما انجام خواهیم داد.

سوال: تابستان را برای صنایع چطور ارزیابی می‌کنید؟
علی آبادی: فکر می‌کنم که از تابستان سال گذشته وضعیت بهتر خواهد شد ان شاءالله.

سوال: با این شرایط خیلی گلایه دارند، خود شما بهتر می‌دانید؟
علی آبادی: بهتر می‌دانید و همکاران من دارند تلاش می‌کنند تا بتوانیم با توسعه نیروگاه‌های جدید و با کم کردن تلفات شبکه، با کم کردن مصارف غیر فنی، یکی از مشکلات ماینر‌ها هستند، ماینر‌ها دارند آسیب می‌دهند، ما ۲۴۷ هزار ماینر را توانستیم کم کنیم، نزدیک به هزار مگاوات ظرفیت نیروگاهی ما را بهبود خواهد داد.

سوال: بحث ماینر‌ها در فضای مجازی زیاد مطرح می‌شود، بعضی‌ها حتی از سر بی اطلاعی آقا ماینر‌ها را خاموش کنید، شرایط چطوری است؟
علی آبادی: در اسلاید‌های من بود. اشاره نکردم، بعدا شاید درنشست دیگری شما از من دعوت کردید من آمدم، این جا نشان می‌دهد که مجموع مزارع غیرمجاز کشف شده، فروردین ۱۴۰۳، ۵۲ تا بوده است و امسال شده است ۲۰۷ تا، یعنی ۳۹۸ درصد رشد داشتیم، در مجموع ماینر‌های غیرمجاز کشف شده، از ۵۴۲ در فروردین ۱۴۰۳ به ۱۹۵۵ یعنی با نرخ ۳۶۱ درصد رشد مواجه هستیم. این‌ها ارقام افتخار آمیزی است.

سوال: یک خبر داشتیم بسیار قابل توجه است که بحث تشکیل وزارت خانه‌های انرژی و آب و محیط زیست در مجلس مطرح شده است، نظروزارت خانه چیست راجع به این موضوع؟
علی آبادی: این سال هاست.

سوال: این بار سوم است که مطرح می‌شود؟
علی آبادی: چالش‌هایی است.

سوال: فکرمی کنید ضرورت دارد؟
علی آبادی: من فکرمی کنم هماهنگی بین دو وزارتخانه بسیار مهم است مخصوصا شرکت گاز، این که این کار عملی باشد قانون باید تشخیص دهد و نمایندگان مجلس باید بحث فنی مفصلی داشتند. یک زمانی من در وزارت صمت بودم، بحث جداشدن بحث صنعت، معدن و تجارت از هم مطرح بود و بحث‌های مختلفی در مجلس انجام شد و به این نتیجه رسیدند که شرایط کشور ما باید به سمتی برویم که با حداقل بروکراسی.

سوال: شما قائل به این هستید که تفکیک نباشد ولی هماهنگی بیشتری باشد؟
علی آبادی: من نمی‌توانم بگویم که قائل به چی هستم، چون اصلا بررسی‌های کارشناسی دقیقی هنوز نکردم. ولی دارم عرض می‌کنم که کار ساده‌ای نیست، کار بسیار پیچیده‌ای است.

سوال: باتوجه به این که در تولید و صنعت و نیرو بودید، در این برنامه صف اول آقای ترس طلب معاون شما آمدند آخر صحبت شان به این رسید که اگر کسی برق قطع نشو بخواهد گفتند باید هفتاد برقش را خودش تولید کند. الان توصیه شما به یک سرمایه گذار در کشور چیست، اگر بخواهد تولید بکند اول باید فکر سرمایه گذاری و تولید برقش باشد؟
علی آبادی: زیرساخت‌های تولید آب است و برق، البته زیرساخت‌های دیگرلازم است مثل راه، مثلا فرض کنید بندر، مثل این هاست، خوشبختانه کشور از این حیث وضعیت نسبتا خوبی دارد. در زمینه صنعت برق وضعیت خوبی دارد، ما اگر چنانچه شرایط را بهبود دهیم ما ظرفیت‌های بزرگتری از صنعت را در خودمان جا دهیم، ولی اکیدا به صنعتگران توصیه می‌کنم وقتی تست پروژه‌های شان می‌نویسند به موضوع برق و آب توجه جدی کنند.

سوال: سرمایه گذاران و تولیدکنندگان پیام آقای وزیر است جدی بگیرید؟
علی آبادی: من تلاش می‌کنم که شرایط صنعتگران و تولیدکنندگان بهبود دهم که تشکیل سرمایه شتاب بگیرد و با تشکیل سرمایه کسب و کار‌هایی درست شود که آن کسب و کار‌ها در کنار صنایع به عنوان مکمل نیاز‌های آن‌ها تامین کنند.

سوال: الان کسی که در صنعت دیگری سال هاست کار کند وقتی بخواهد نیروگاه بزند که در آن تخصص ندارد قدری برای تولیدکننده و صنعتگر، آن هم مشکل نقدینگی دارد، سال قبل الان بخواهند تجهیزات شان را نوسازی کنند و این‌ها مشکلات دارند؟
علی آبادی: صنعتگران دیگری این کار را می‌کنند به عنوان مکمل یعنی تامین کنندگان برق دیگری، الان بورس سبز و بورس سفید راه انداختیم و شرایط را آماده می‌کنیم.

سوال: این طور باشد که سرمایه گذاران دیگری بیایند تولید کنند، الان کسی که تا دیروز کالای دیگر تولید می‌کند که الان سخت براش خواهد بود که بخواهد نیروگاه داری کند؟
علی آبادی: ولی صنایع بزرگ دیگری هستند که این کار را کردند مثلا فولاد مبارکه که این کار را می‌کنند ولی حرف درستی است.

سوال: در این شرایط از شما ممنونیم که تشریف آوردید و شفاف پاسخ دادید و گزارش کاملی هم ارائه دادید امیدواریم شاهد رفع مشکلات و آرامش و رفاه هموطنان و تولیدکنندگان باشیم.
علی آبادی: مجددا از مردم عذرخواهی کنم و متواضعانه به عنوان عضوی از یک خانواده بگویم که به کشور خودمان کمک کنیم، این‌ها ظرفیت‌های ملی است ولی قطعا به این مقصد عالی نتوانیم رسید هم مگر پیش نهد لطف شما گامی چند. کمی کمک کنیم ان شاءالله از این شرایط سخت خارج خواهیم شد.